Związek Rodowy Dzieduszyckich herbu Sas prowadzi prace konserwatorskie renesansowego przedstawienia rzeźbiarskiego ,,Chrzest Chrystusa przez Jana Chrzciciela” powstałego w XVII w. w pracowni Hermana van Hutte, które znajduje się na narożniku dawnej kamienicy Szolc-Wolfowiczów przy zachodniej pierzei rynku pod numerem 23 we Lwowie (na poziomie drugiego piętra). Jego stan zachowania określa się jako bardzo zły i dlatego już w zeszłym roku zostały podjęte pilne prace ratunkowe.
Foto: Anna Kudzia
W programach strategicznych Instytutu POLONIKA znajduje się taki opis tej kompozycji : „W dolnej partii, na wysuniętym gzymsie, umieszczona jest półleżąca postać bogini Fortuny. Za jej plecami, na bazach pilastrów, znajdują się portrety mieszczan w formie masek, a powyżej cokół z kartuszami herbowymi. Na nim mieści się grupa rzeźbiarska przedstawiająca scenę Chrztu Chrystusa przez Jana Chrzciciela. Postacie umieszczone są w niszy wypełnionej kompozycją z podłużnych plakiet dekorowanych reliefem z motywem roślinnym. Po bokach całość zamykają kanelowane kolumny w porządku korynckim, a od góry przedstawienie gołębicy symbolizującej Ducha Świętego. Ponad 300-letnia ekspozycja w niekorzystnych warunkach zewnętrznych od razu widoczna jest w stanie zachowania rzeźb. Mocno zdegradowany materiał kamienny i silnie skorodowane żelazne kotwy montażowe wkrótce mogły doprowadzić do całkowitego odspojenia niektórych elementów. Szczególnie zagrożona była figura Chrystusa. Ze względu na brak fragmentu prawej nogi postaci i przełamanie lewej nogi, trzymała się tylko na jednej kotwie montażowej łączącej ją z wnęką. Podobnie było z prawą ręką Jana Chrzciciela, która po pęknięciu wspierała się jedynie na głowie Chrystusa. Całość pokrywały liczne wtórne uzupełnienia, nawarstwienia atmosferyczne i mikrobiologiczne, spękania i przemalowania. Wymycie warstwy powierzchniowej kamienia osłabiło skałę i doprowadziło do unieczytelnienia przedstawień”.
Zdjęcie z 1985 r., na którym widoczne są jeszcze wszystkie elementy rzeźby za: fotopolska.eu; dostęp 22.07.2022
Cel i założenia konserwatorskie w przypadku tak cennego obiektu są wielotorowe i bardzo złożone. Obiekt tej klasy historycznej wymaga przeprowadzenia dokładnych badań i dokładnego rozpoznania, które będzie iść równolegle z wieloetapowymi działaniami konserwatorskimi.
Obecnie podstawowym celem konserwatorów jest zatrzymanie postępującej degradacji zniszczonego obiektu oraz zahamowanie jej skutków.
Ponieważ niektóre z elementów przedstawienia rzeźbiarskiego wymagają natychmiastowej interwencji konserwatorskiej, dlatego podjęto decyzję o demontażu oraz zabezpieczeniu odspojonej figury Chrystusa, prawej ręki św. Jana Chrzciciela, bogini Fortuny oraz fragmentów alabastrowych gzymsów i plakiet w tle przedstawienia.
Demontaż rzeźby, na zdjęciu bogini Fortuna; Foto: Anna Kudzia
Foto: Anna Kudzia
Na obiekcie zaobserwowano również pozostałości polichromii, które zostaną poddane badaniom laboratoryjnym. Ich wyniki mogą być bezcenną wiedzą w kontekście polichromowania obiektów z epoki renesansu we Lwowie.
Foto: Anna Kudzia
Prace konserwatorskie mogą być prowadzone dzięki wsparciu finansowemu MKiDN, nieocenionej pomocy Instytutu POLONIKA i Lili Onyszczenko – dyrektor Zarządu Ochrony Środowiska Historycznego Lwowskiej Rady Miejskiej. Prace wykonuje Anna Kudzia z zespołem, a nadzoru konserwatorskiego nad całością przedsięwzięcia podjął się prof. Janusz Smaza.
Relacje z przebiegu prac będziemy na bieżąco zamieszczać na naszej stronie internetowej i Facebooku.
