Skip to main content

19 i 20 września 2024 roku Zarzecze po raz kolejny stało się miejscem, w którym można dyskutować, rozwijać stan badań, dzielić się spostrzeżeniami i – co najważniejsze – troszczyć się o naszą tradycję i historię.

Myślą przewodnią tegorocznej konferencji były społeczne pasje Dzieduszyckich, a w szczególności kobiet, które na przestrzeni lat odważnie i z dużym zaangażowaniem pracowały i wciąż pracują na rzecz edukacji, kształcenia postaw patriotycznych czy kultury, nauki i sztuki. Wszystkie te zależności wybrzmiały podczas pięknych wystąpień, dyskusji i rozmów w kuluarach – okazuje się, że istnieje duża potrzeba utrwalenia stanu wiedzy i świadectw o osobach, które bardzo często w sposób dyskretny działały dla dobra wspólnego.

Podczas tegorocznych wystąpień prof. Aleksander Gubrynowicz w bardzo ciekawy sposób zarysował szeroki kontekst historyczny społecznego zaangażowania, na tle którego można było zaprezentować działalność przedstawicieli rodziny Dzieduszykich. Dr Iwona Długoń opowiedziała o skoligaconej z Dzieduszyckimi Wandzie Czartoryskiej, która ciężką pracą zasłużyła na określenie „bohaterki”. Równie ciekawe były losy Alfonsyny Dzieduszyckiej, której postać przedstawił prof. Kazimierz Karolczak – wykorzystywała ona wiele możliwości, aby działać na rzecz potrzebujących. Prof. Joanna Falkowska przybliżyła nowatorskie i bardzo cenne zaangażowanie w działalność edukacyjną Anastazji Dzieduszyckiej, zaś Renata Kowalska opowiedziała o losach Jadwigi Zamoyskiej i bardzo wartościowym i wymagającym modelu wychowawczym, który w trudnych czasach zaborów miał w sposób odpowiedzialny i przemyślany kształtować kobiety niezależnie od stanu społecznego. Współczesnym dopełnieniem edukacyjnego i społecznego zaangażowania Dzieduszyckich jest przykład Izabeli Dzieduszyckiej, o której poświęceniu, odwadze, pomysłowości i niestrudzonej działalności na rzecz młodzieży, ale też na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego opowiedziała jej córka Krystyna Dzieduszycka-Rycerska.
Inną formą zadbania o społeczne dziedzictwo jest utrwalanie historii i realiów czasów, w których się żyje. Taki trud z wielką pasją podjęła Klementyna Szembekowa, która dokumentowała piękno natury, ale też zakopiańskich górali i znanych postaci, o czym mówiła dr Magdalena Kwiecińska – jej wystąpienie łączyło się z wystawą fotografii Klementyny z Dzieduszyckich Szembek Reportażystka, która towarzyszyła konferencji.

Wszystkie wystąpienia zarysowały bardzo ciekawy obraz działalności kobiet, które z dużym zaangażowaniem podejmowały trud pracy społecznej, przy czym należy zauważyć, że bardzo często były to działania innowacyjne i nowatorskie, i bez wątpienia wyprzedzające standardy epoki.

Dziękujemy wszystkim Państwu za obecność i udział w dyskusjach, prof. Kazimierzowi Karolczakowi dziękujemy za poprowadzenie konferencji, a wszystkim prelegentom dziękujemy za fascynujące i wartościowe referaty.

Jesteśmy bardzo wdzięczni za pomoc i życzliwość naszym Partnerom: Gminie Zarzecze, Centrum Kultury w Zarzeczu, Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich i jego oddziale Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu oraz Muzeum Przyrodniczym NAN Ukrainy we Lwowie.

Zachęcamy wszystkich Państwa, aby społeczne zaangażowanie było dla Państwa – podobnie jak w XIX wieku – w dobrym tonie.

Projekt konferencji został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzącego z Funduszu Promocji Kultury – Instytucja zarządzająca: Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA – oraz z budżetu Województwa Podkarpackiego.

Zdjęcia są autorstwa Pauliny Dzieduszyckiej-Martusewicz i Katarzyny Szarek.