Elżbieta Róża Maria z domu Czartoryska Kraińska urodziła się 21 czerwca 1926 r. w Rogalinie jako drugie dziecko Zofii z Tyszkiewiczów i Włodzimierza Czartoryskich1. Dzieciństwo spędziła w Pełkiniach, gdzie wraz z rodzeństwem dorastała przy dziadkach i rodzicach. W 1933 r. rozpoczęła naukę w zakresie szkoły podstawowej w domu, zdając co roku egzaminy jako eksternista. Jednocześnie kontynuowała naukę języków francuskiego i angielskiego, które znała z okresu przedszkolnego od opiekunek. W 1939 r. zdała egzamin wstępny do gimnazjum prowadzonego przez Siostry Niepokalanki na ul. Głębokiej w Jarosławiu. Wybuch II wojny światowej spowodował przeniesienie nauki do tajnego nauczania. co zostało zorganizowane w domu Czartoryskich w Pełkiniach. Wykładowcami byli: p. Maria Skórska, ks. kapelan Kowalski pseudonim „Powelski” oraz dochodząca z Jarosławia była nauczycielka gimnazjum. Egzamin maturalny Elżbieta zdawała w maju 1944 r. w Pełkiniach przed Komisją Tajnego Nauczania z Jarosławia. Świadectwo dojrzałości odebrała z Kuratorium Oświaty w Rzeszowie w lipcu 1945 r. Równolegle ukończyła średnią Szkołę Handlową w Jarosławiu. Studia wyższe rozpoczęła na UJ w Krakowie, zapisując się we wrześniu 1945 r. na Wydział Humanistyczny. Od 1950 r. studiowała na KUL-u, gdzie w lutym 1951 r. uzyskała dyplom magistra filozofii w zakresie historii. Równocześnie kontynuowała naukę w zakresie krawiectwa i w grudniu 1950 r. uzyskała dyplom mistrza krawiectwa lekkiego. Pracę zawodową rozpoczęła w 1950 r. na KUL-u na stanowisku młodszego asystenta na Wydziale Historii. Po rozwiązaniu umowy z KUL w grudniu 1953 r. wróciła do Krakowa, gdzie wykonywała prace zlecone dla Kurii. Od maja 1954 r. pracowała na stanowisku asystenta w Katedrze Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii UJ i podejmowała prace zlecone w Starodrukach. Po ślubie z Janem Kraińskim w 1958 r. przeniosła się na Mazury, gdzie prowadziła gospodarstwo domowe i wychowywała dzieci: Tomasza, Michała i Zofię. We wrześniu 1971 r. rozpoczęła pracę na stanowisku nauczyciela w szkole podstawowej w Starym Dzierzgoniu. W 1972 r. po przeprowadzce do Mrągowa pracowała jako nauczyciel historii w liceum ogólnokształcącym, a następie nauczyciel języka angielskiego w Studium Wychowawczyń Przedszkolnych i szkole sportowej. Po przejściu na emeryturę w 1986 r. nadal pracowała na pół etatu jako nauczyciel języka angielskiego w tych samych instytucjach. Pracę zawodową zakończyła w 1996 r. i zajęła się domem, ogrodem i opieką nad wnukami (za: Nadejdzie dzień. Wspomnienia o Pawle Czartoryskim, pod red. I. Bylickiej, B. J. Obidzińskiej, M. Czartoryskiej, wyd. Semper 2012).
- Włodzimierz Czartoryski (1895-1975) był synem Jadwigi z Dzieduszyckich (1867-1941) i Witolda (1864-1945) Czartoryskich. Z Zofią miał troje dzieci: Pawła, Elżbietę i Różę). ↵