Skip to main content

Tadeusz Gerwazy Dzieduszycki (1724-1777) – syn Jana i Róży z Lipskich. Starosta żukowski i matwijkowski, chorąży trembowelski i halicki, podkomorzy halicki, cześnik wielki koronny. Od 1765 roku jeden z czterech regimentarzy, którym podporządkowano wojska koronne Rzeczypospolitej. W sejmie związany z obozem Czartoryskich, sprzeciwiał się wolnej elekcji i liberum veto. Przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego udekorowany orderem św. Stanisława. Fundator kościoła w Kossowie. Po I rozbiorze Rzeczypospolitej, jako poddany Habsburgów otrzymał w 1775 roku od cesarzowej Marii Teresy tytuł hrabiowski. Z małżeństwa z Salomeą Trembińską (1751) pozostawił 4 synów: Waleriana, Antoniego, Wawrzyńca i Józefa oraz 5 córek: Helenę (Sierakowską), Ludwikę (Szeptycką), Magdalenę (Morską), Justynę (Działyńską) i Paulę Klotyldę. 

Salomea z Trembińskich Dzieduszycka (1718-1787) – córka Waleriana Trembińskiego, podsędka lubelskiego. W 1751 roku poślubiła Tadeusza Gerwazego Dzieduszyckiego, któremu urodziła czternaścioro dzieci. Wieku dorosłego dożyło dziewięcioro: Walerian, Antoni, Ludwika (Szeptycka), Helena (Sierakowska), Justyna (Działyńska), Magdalena (Morska), Wawrzyniec, Paula Klotylda i Józef Kalasanty. 

Józef Kalasanty Dzieduszycki (1776-1847) – najmłodszy syn Tadeusza Gerwazego i Salomei z Trembińskich. Walczył w powstaniu kościuszkowskim, służył w armii Księstwa Warszawskiego, bronił Zamościa (1813). Znakomity gospodarz, właściciel majątków Poturzyca, Tarnawatka, Jaryszów oraz Zarzecza, otrzymanego w spadku po siostrze Magdalenie Morskiej. Twórca Biblioteki Poturzyckiej, fundator stypendiów dla uczniów i studentów, mecenas nauki. Członek Królewskiego Towarzystwa Gospodarczo-Rolniczego w Warszawie, Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego. Z małżeństwa z siostrzenicą Pauliną Działyńską (1818) miał jedynego syna Włodzimierza. 

Paulina z Działyńskich Dzieduszycka (1795-1856) – córka wojewody poznańskiego Ksawerego Działyńskiego i Justyny z Dzieduszyckich. W 1818 roku poślubiła Józefa Dzieduszyckiego, wnosząc w posagu majątek Konarzewo pod Poznaniem. Ich jedynym synem był Włodzimierz. 

Włodzimierz Dzieduszycki (1825-1899) I Ordynat – syn Józefa i Pauliny z Działyńskich. Właściciel Jaryszowa, Poturzycy, Tarnawatki, Zarzecza, Konarzewa, Pieniak i Załoziec, jeden z najbogatszych ziemian w Galicji. Zniósł pańszczyznę w swoich dobrach jeszcze przed ogłoszeniem uwłaszczenia. Podczas Wiosny Ludów należał do Gwardii Narodowej, finansował zakup broni. W czasie powstania styczniowego w jego pałacu w Poturzycy działał szpital dla powstańców, a przez lwowski pałac przy ul. Kurkowej przechodziła cała korespondencja konspiracyjna. W Galicji autonomicznej zasiadał w Sejmie Krajowym, był jego marszałkiem (1876), przewodniczył komisji kultury krajowej, popierał rozwój przemysłu i oświaty, zakładanie szkół rękodzielniczych. Nie wchodził w różnice narodowościowe i wyznaniowe. Wspierał kulturę polską i folklor ukraiński. Pracował nad zbliżeniem obu narodowości, budował na równi cerkwie i kościoły. Był dziedzicznym członkiem wiedeńskiej Izby Panów, honorowym obywatelem Lwowa, Brodów, Kołomyi i Sokala, dr h.c. Uniwersytetu Lwowskiego (1894). Członek Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego, Towarzystwa Rolniczego Krakowskiego, Towarzystwa Rolniczego Królestwa Polskiego; przyczynił się do powstania Wyższej Szkoły Rolniczej w Dublanach, której był wieloletnim kuratorem. Członek czynny i honorowy wielu innych towarzystw gospodarczych oraz naukowych polskich, austriackich i niemieckich. Ceniony przez środowiska naukowe ornitolog, organizator wystaw rolniczo-przemysłowych, współtwórca Biblioteki Poturzyckiej oraz Galerii Obrazów Mączyńskich-Dzieduszyckich. Mecenas kultury i nauki, współzałożyciel Towarzystwa Ornitologicznego w Wiedniu oraz Galicyjskiego Towarzystwa Łowieckiego, założyciel i fundator Muzeum Przyrodniczego im. Dzieduszyckich we Lwowie, które po ofiarowaniu krajowi nadal utrzymywał z dochodów założonej w tym celu Ordynacji Poturzycko-Zarzeckiej (1893). Komandor francuskiej Legii Honorowej. Z małżeństwa z Alfonsyną Miączyńską (1853) pozostawił cztery córki: Klementynę (Szembek), Annę (Dzieduszycka), Marię (Cieńska) i Jadwigę (Czartoryska). 

Alfonsyna z Miączyńskich Dzieduszycka (1836-1919) – córka Mateusza Miączyńskiego i Klementyny z Potockich. W 1853 roku poślubiła Włodzimierza Dzieduszyckiego, któremu urodziła cztery córki: Klementynę (Zygmuntowa Szembekowa), Annę (Tadeuszowa Dzieduszycka), Marię (Tadeuszowa Cieńska) i Jadwigę (Witoldowa Czartoryska). Po śmierci męża zajmowała się działalnością charytatywną, przez lata sprawowała patronat nad Tanią Kuchnią we Lwowie. 

Anna Dzieduszycka (1859-1917) – c. Włodzimierza i Alfonsyny z Miączyńskich. W 1879 poślubiła Tadeusza Dzieduszyckiego, który został po śmierci jej ojca drugim ordynatem poturzycko-zarzeckim. Pozostawiła czterech synów: Pawła, Włodzimierza, Stanisława i Kazimierza oraz trzy córki: Różę, Klementynę (zakonnica) i Marię (Grabińska). 

Tadeusz Dzieduszycki (1841-1918) II Ordynat – syn Kazimierza i Róży z Matkowskich. Więziony przez Austriaków za organizowanie pomocy dla powstańców styczniowych. Ukończył studia prawnicze, pracował w administracji państwowej w Galicji (m.in. jako starosta w Zaleszczykach) i w ministerstwie spraw wewnętrznych w Wiedniu. Zasiadał w Galicyjskim Sejmie Krajowym. Poślubił w 1879 roku daleką krewną Annę Dzieduszycką, po śmierci teścia Włodzimierza objął ordynację (1899-1918). Pozostawił czterech synów: Pawła, Włodzimierza, Stanisława i Kazimierza oraz trzy córki: Różę, Klementynę (zakonnica) i Marię (Grabińska). 

Paweł Dzieduszycki (1881-1951) III Ordynat – syn Tadeusza i Anny Dzieduszyckich. Studiował prawo na UJ, po obronie doktoratu (1910) faktycznie zarządzał majątkiem rodziny. Ordynatem został w 1918 roku, ale po kilku miesiącach zrzekł się obowiązków i wstąpił do zakonu jezuitów. Śluby zakonne złożył w 1920 roku, święcenia kapłańskie przyjął w 1925 roku z rąk arcybiskupa Adama Stefana Sapiehy. Był prefektem kleryków w Kolegium Jezuickim w Krakowie, wykładał w zakonnym Instytucie Filozoficznym, administrował Konwiktem i Zakładem Wychowawczym w Chyrowie, gdzie założył ogród botaniczny. Wykładał w Kolegium Jezuickim w Krakowie, był rektorem Kolegium św. Józefa we Lwowie. Jako wiceprowincjał zakładów jezuickich w Małopolsce Wschodniej kierował w 1945 roku ich ewakuacją na tereny centralnej Polski. 

Włodzimierz Dzieduszycki (1885-1971) IV Ordynat – syn Tadeusza i Anny Dzieduszyckich. Będąc przeznaczony do objęcia majątków rodzinnych położonych w Rosji złożył podwójną maturę: polską w Krakowie i rosyjską w Petersburgu. Studiował na Politechnice Lwowskiej i UJ. Po ślubie z Wandą Sapieżanką (1912) zamieszkał w Jaryszowie na Podolu rosyjskim. I wojnę światową spędził w Kijowie, angażował się w pomoc dla przebywających tam Polaków, wspierał inicjatywy kulturalne tamtejszej Polonii. Do Lwowa powrócił w 1918 roku, a po wstąpieniu brata Pawła do zakonu został IV Ordynatem. Podczas wojny z Rosją sowiecką utworzył i umundurował na własny koszt oddział z Zarzecza. Zafascynowany życiem ptaków, uczestniczył w kongresach ornitologicznych, opiekował się Muzeum Przyrodniczym im. Dzieduszyckich we Lwowie. Działał w organizacjach ziemiańskich i w Stronnictwie Narodowym. Odznaczony francuskim orderem „d’Officier du Mérite agricole” (1924). W czasie II wojny światowej dał schronienie w Zarzeczu rodzinie brata oraz licznej grupie wysiedleńców z Wielkopolski. Usunięty w 1944 roku przez nową władzę z Zarzecza osiadł ostatecznie w Warszawie, gdzie pracował w Instytucie Zoologii PAN, z trudem utrzymując liczną rodzinę. Pisał prace z zakresu ornitologii i muzealnictwa. Z Wandą miał 7 synów: Tadeusza, Jana, Eustachego, Andrzeja, Krzysztofa, Pawła i Tytusa oraz 6 córek: Annę (Szeptycka), Marię, Elżbietę (Karska), Teresę, Jadwigę (Bernhardt) i Katarzynę (Herbert). 

Wanda z Sapiehów Dzieduszycka (1890-1978) – córka Jana Sapiehy i Seweryny z Uruskich z Biłki Szlacheckiej. Od 1912 roku żona Włodzimierza Dzieduszyckiego, któremu urodziła 7 synów: Tadeusza, Jana, Eustachego, Andrzeja, Krzysztofa, Pawła i Tytusa oraz 6 córek: Annę (Szeptycka), Marię, Elżbietę (Karska), Teresę, Jadwigę (Bernhardt) i Katarzynę (Herbert). Angażowała się w działalność charytatywną, założyła Koło Gospodyń Wiejskich Parafii Zarzecze. 

Dzieci Włodzimierza i Wandy – ostatni mieszkańcy Pałacu w Zarzeczu:

12. Tadeusz Dzieduszycki (1913-1997) – syn Włodzimierza i Wandy z Sapiehów. Absolwent Akademii Handlowej w Poznaniu, pomagał ojcu w zarządzaniu ordynacją. W 1944 roku aresztowany przez UB, po wojnie mieszkał w Warszawie, pracował w biurze oraz jako kierowca. W 1960 roku poślubił Izabelę Bojanowską, późniejszą działaczkę katolicką i oświatową, organizatorkę szkół Przymierza Rodzin w Warszawie. Wychowali trzy córki: Marię, Elżbietę i Krystynę. 

13. Anna z Dzieduszyckich Szeptycka (1914-2008) – córka Włodzimierza Dzieduszyckiego i Wandy z Sapiehów. Wychowanka Sacré Coeur w Zbylitowskiej Górze, studiowała filologię klasyczną w Poznaniu. W 1936  roku poślubiła Jana Kazimierza Szeptyckiego, który w czasie okupacji był ostatnim administratorem dóbr ordynackich. Wychowali troje dzieci: Aleksandra, Marię i Teresę. Całe życie poświęciła pomocy ludziom: w społecznych akcjach charytatywnych, parafialnych (m. in. nauka religii dla dzieci zaniedbanych religijnie), w doraźnej opiece nad rodzinami w trudnej sytuacji życiowej. 

14. Jan Dzieduszycki (1916-1995) – syn Włodzimierza i Wandy z Sapiehów. Studia leśne na Politechnice Lwowskiej przerwał po wybuchu wojny; odbył kampanię wrześniową 1939 roku, a potem był leśniczym w lasach zarzeckich. W 1942 poślubił Marię Brzozowską, z którą wychował dwie córki: Annę i Gabrielę. W 1944  roku aresztowany przez UB, został osadzony w więzieniu w Jarosławiu, a następnie zesłany na trzy lata w głąb ZSRR. Po powrocie osiadł ostatecznie w Warszawie, pracował w biurze projektów. 

15. Eustachy Dzieduszycki (1917-1997) – syn Włodzimierza i Wandy z Sapiehów. W 1944 roku poślubił Annę Lubowiecką, która urodziła mu syna Piotra i córkę Annę. Dzieci wychowywał sam, po wyemigrowaniu żony z kraju. Po raz drugi ożenił się w 1963 roku z Barbarą Kamecką, która urodziła mu dwie córki: Agnieszkę i Paulinę. 

16. Andrzej Dzieduszycki (1919-1932) – syn Włodzimierza i Wandy z Sapiehów. Zmarł w młodości. 

17. Krzysztof Dzieduszycki (1922-1935) – syn Włodzimierza i Wandy z Sapiehów. Zmarł w młodości. 

18. Maria Dzieduszycka (1923-2013) – córka  Włodzimierza Dzieduszyckiego i Wandy z Sapiehów. Działaczka społeczna. Niezamężna. W 2003 roku roku została uhonorowana nagrodą „Ubi Caritas” – najważniejszą przyznawaną przez Caritas Polska. Otrzymała ją w kategorii „Świadectwo Caritas” za „długość współpracy z Caritas (21 lat) oraz bogate tradycje nominowanej i jej rodziny w dziedzinie pomocy charytatywnej”. 

19. Elżbieta z Dzieduszyckich Karska (1925-2003) – córka Włodzimierza Dzieduszyckiego i Wandy z Sapiehów. Od 1956 roku żona Andrzeja Karskiego. Bezdzietna. 

20. Teresa Dzieduszycka (1927-2017) – córka Włodzimierza Dzieduszyckiego i Wandy z Sapiehów. Polonistka i romanistka, tłumaczka. W latach 1959-1997 mieszkała w Paryżu, pracowała w redakcjach pism; używała nazwiska Douchy. Niezamężna. 

21. Jadwiga z Dzieduszyckich Berndhardt (*1928) – córka Włodzimierza Dzieduszyckiego i Wandy z Sapiehów. W 1950 roku poślubiła Macieja Bernhardta (prof. WAT), z którym wychowała dwóch synów: Marka i Andrzeja. 

22. Katarzyna z Dzieduszyckich Herbert (*1929) – córka Włodzimierza Dzieduszyckiego i Wandy z Sapiehów. Studiowała romanistykę na paryskiej Sorbonie, tłumaczka z języka francuskiego. W 1968 roku poślubiła poetę Zbigniewa Herberta. 

23. Paweł Dzieduszycki (1931-1987) – s. Włodzimierza i Wandy z Sapiehów. Inżynier budownictwa lądowego. W 1970 roku wyjechał z Polski, mieszkał w Paryżu, poślubił (1975) wdowę po bracie Tytusie i opiekował się jego córkami. 

24. Tytus Dzieduszycki (1934-1973) – syn  Włodzimierza i Wandy z Sapiehów. Artysta-malarz. Studia rozpoczął w Lublinie, a po uzyskaniu stypendium wyjechał w 1960 roku do Paryża, gdzie studiował malarstwo witrażowe. Pozostał we Francji, w 1962  roku Marię Barbarę Konarską, z którą miał dwie córki: Ewę i Dorotę. 

Stanisław Dzieduszycki, brat IV Ordynata, żona Anna Komierowska, ich dzieci:

25. Stanisław Dzieduszycki (1888-1960) – syn Tadeusza i Anny Dzieduszyckich. Dziedzic Sokołowa z Dzieduszycami. Oficer armii austriackiej (do 1918) i polskiej, w stopniu rotmistrza walczył w wojnie z sowiecką Rosją (1920), był adiutantem gen. T. Rozwadowskiego. Kawaler orderu Polonia Restituta z okresu II Rzeczypospolitej. W Sokołowie założył szkółki drzew owocowych, ogrody handlowe i gospodarstwo rybne. Okupację spędził wraz z rodziną w Zarzeczu, uczestniczył w tajnym nauczaniu. Po wojnie mieszkał w Krakowie. Z poślubioną w 1922 Anną Komierowską wychowali ośmioro dzieci: Helenę (Konopka), Annę (Machnik), Kazimierza, Marię, Barbarę (Gzowska), Agnieszkę (Morawska), Zofię ((Plater-Syberg) i Pawła. 

26. Anna z Komierowskich Dzieduszycka (1897-1967) – córka Konstantego Komierowskiego i Heleny z Gniewoszów. W 1922 roku poślubiła Stanisława Dzieduszyckiego, z którym zamieszkała w Sokołowie k/Stryja. Mieli ośmioro dzieci: Helenę (Konopka), Annę (Machnik), Kazimierza, Marię, Barbarę (Gzowska), Agnieszkę (Morawska), Zofię (Plater-Syberg) i Pawła. 

27. Helena z Dzieduszyckich Konopka (*1924) – córka Stanisława Dzieduszyckiego i Anny z Komierowskich. Architekt. Po studiach na Politechnice Gdańskiej i Krakowskiej pracowała w biurach budownictwa przemysłowego w Krakowie i Gliwicach. W 1953 roku poślubiła Włodzimierza Konopkę, z którym miała troje dzieci: Monikę, Magdalenę i Kazimierza. W 1971 roku wyemigrowali do Francji, mieszkali pod Paryżem, prowadzili własne biuro projektów. Po 1981 roku działali na rzecz pomocy Polakom. W 1996 roku osiedli w Montrésorze. 

28. Anna Dzieduszycka-Machnik (*1925) – córka Stanisława Dzieduszyckiego i Anny z Komierowskich. Ukończyła archeologię na UJ, pracowała w Instytucie Archeologii PAN. W 1958 roku poślubiła Jana Machnika (profesor, wiceprezes PAU). Wychowali dwie córki: Dominikę i Michalinę. 

29. Kazimierz Dzieduszycki (1926-1997) – syn Stanisława Dzieduszyckiego i Anny z Komierowskich. Inżynier, specjalista budowy statków. Pracował na Politechnice Gdańskiej, pływał na statkach. Działał w „Solidarności”. W małżeństwie z Marią Budną wychował córkę Agnieszkę. 

30. Maria Dzieduszycka (1928-2003) – córka  Stanisława Dzieduszyckiego i Anny z Komierowskich. Historyk sztuki, muzeolog, specjalistka w zakresie sztuki japońskiej. Niezamężna. 

31. Barbara z Dzieduszyckich Gzowska (*1929) – córka Stanisława Dzieduszyckiego i Anny z Komierowskich. Inżynier elektryk. W 1953 roku poślubiła Olgierda Gzowskiego, z którym wychowała troje dzieci: Zofię, Jacka i Tomasza. 

32. Agnieszka z Dzieduszyckich Morawska (*1931) – córka Stanisława Dzieduszyckiego i Anny z Komierowskich. Artysta-plastyk i przedsiębiorca. W 1952 roku poślubiła Andrzeja Morawskiego, któremu urodziła pięcioro dzieci: Adama, Pawła, Annę, Krystynę i Tomasza. 

33. Zofia z Dzieduszyckich Plater-Syberg (*1932) – córka Stanisława Dzieduszyckiego i Anny z Komierowskich. Zoolog. W 1959 roku poślubiła Huberta Plater-Syberg, z którym przez wiele lat pracowała w Afryce. Po powrocie do Europy osiadła w Paryżu. Wychowała dwie córki: Ingrid i Annę. 

34. Paweł Dzieduszycki (*1941) – syn Stanisława i Anny z Komierowskich. Studiował socjologię, pracował jako dziennikarz i operator, potem przedsiębiorca. Z poślubioną w 1965 roku Heleną Ryczer ma troje dzieci: Mateusza, Dorotę i Stanisława, a z Ewą Nowińską syna Łukasza.