W piątek 19 stycznia w godz. 10-15 w Kaplicy Domowej Pałacu Lubomirskich w Przeworsku będzie wystawiona trumna ze szczątkami Andrzeja Lubomirskiego. Na parterze pałacu w holu zostanie umieszczona księga kondolencyjna.
PLAN UROCZYSTOŚCI
20 stycznia 2024 r. (sobota)
Kaplica Domowa Pałacu Lubomirskich w Przeworsku
11:00: egzekwie za zmarłego przy trumnie
11:30: kondukt żałobny z Kaplicy Domowej Pałacu Lubomirskich do Bazyliki Kolegiackiej pw. Ducha Świętego w Przeworsku
Bazylika Kolegiacka pw. Ducha Świętego w Przeworsku
12:00: Msza św. pod przewodnictwem JE abp. Józefa Michalika
13:30: uroczystości pogrzebowe w Kaplicy Bożego Grobu i złożenie trumny w Krypcie Rodowej Lubomirskich; odsłonięcie tablic epitafijnych Henryka Lubomirskiego i Andrzeja Lubomirskiego
Andrzej Lubomirski herbu Szreniawa urodził się 22 lipca 1862 roku w Przeworsku jako syn Jerzego Henryka Lubomirskiego i Cecylii z Zamoyskich. Po ojcu odziedziczył ordynację przeworską. Ordynatem został w 1882 roku po osiagnięciu pełnoletniości. Z wykształcenia był prawnikiem.
Z jego inicjatywy powstało w Przeworsku Galicyjskie Akcyjne Towarzystwo Przemysłu Cukrowniczego. W mieście tym założył m.in. gorzelnię, fabrykę likierów i wódek, mleczarnię, wytwórnię serów, cegielnie, młyny parowe, tartaki i stolarnie. Jego ordynacja utrzymywała się m.in. z upraw rolnych. W skład gospodarstwa wchodziła też hodowla rasowych koni, bydła i drobiu oraz stawy rybne.
Był kuratorem literackim Ossolineum, którym zarządzał od 1882 roku do końca okresu zaborów i całe dwudziestolecie międzywojenne. Powiększył zbiory Zakładu, rozbudował dział wydawniczy i drukarnię, remontował budynki i tworzył jego filie. W 1892 r. ufundował Stypendium Ossolineum im. A. Małeckiego. W czasie II wojny światowej nieoficjalnie pełnił tę funkcję nadal. W 1943 roku powołał na stanowisko dyrektora Zakładu kustosza prof. Mieczysława Gębarowicza.
Od 1896 roku był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie, a od 1897 roku był prezesem Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego, a następnie konserwatorem zabytków historycznych i sztuki w Galicji Zachodniej.
Od 1887 roku zasiadał w austriackiej Izbie Panów jako dziedziczny członek, a od 1898 roku był posłem Galicyjskiego Sejmu Krajowego. Z kolei w latach 1907-1918 był posłem do austriackiej Rady Państwa.
Był jednym z przywódców konserwatystów galicyjskich. Należał do Stronnictwa Prawicy Narodowej. W czasie I wojny światowej należał do Sekcji Wschodniej Naczelnego Komitetu Narodowego, w 1915 roku został wybrany do Komitetu Opieki nad Internowanymi Polakami z Królestwa Polskiego. Brał udział w konferencji pokojowej w Paryżu jako ekspert do spraw gospodarczych. W latach 1930-35 był posłem na Sejm wybranym z listy BBWR.
W czasie II wojny światowej przebywał w Przeworsku i Lwowie. W 1944 roku po przeprowadzeniu reformy rolnej ordynacja przeworska została zlikwidowana. Lubomirski wyemigrował wtedy do Brazylii, gdzie zmarł 29 listopada 1953 roku.
Pomysłodawcą sprowadzenia szczątków księcia z Brazylii było Regionalne Towarzystwo Naukowe. Starosta przeworski Bronisław Urban powiedział podczas inauguracyjnego posiedzenia Komitetu Honorowego, że sprowadzenie zwłok jest powinnością mieszkańców powiatu, którzy korzystają z dzieł Lubomirskiego.
„Andrzej Lubomirski to znany działacz gospodarczy, społeczny, kulturalny, człowiek religijny. Był znaną postacią w swoim środowisku. Choć warto pamiętać, że odgrywał znaczącą rolę nie tylko w powiecie przeworskim, ale również w kraju”.
Andrzej książę Lubomirski z małżonką Eleonorą z Husarzewskich – drugi rząd od prawej, trzecia i czwarta osoba, za: Fundacja Rodu Szeptyckich
Informacje za: Muzeum w Przeworsku, Muzeum Dzieduszyckich, rp.pl.
